Người bị hại làm đơn bãi nại thì người phạm tội có bị khởi tố nữa không?

Tóm tắt câu hỏi: Người bị hại làm đơn bãi nại thì người phạm tội có bị khởi tố nữa không?

Người bị hại làm đơn bãi nại thì người phạm tội có bị khởi tố nữa không?

Xin chào luật sư, tôi có một vấn đề xin được tham khảo ý kiến của luật sư như sau:  anh trai tôi có đánh nhau ẩu đả với người hàng xóm, anh ta có đi bệnh viện và giám định tỷ lệ thương tật là 38%. Anh ta có làm đơn khởi kiện anh trai tôi. Sợ anh trai phải đi tù nên gia đình Tôi có sang bên gia đình nhà anh ta để nói chuyện và thỏa thuận với anh ta nếu anh ta viết đơn bãi nại để anh trai tôi không bị đi tù thì gia đình tôi sẽ đưa anh ta 35 triệu. Và anh ta đã đồng ý với thỏa thuận này. Thế nhưng, mấy chú công an vẫn bắt anh tôi lên đồn để tạm giữ, điều tra. Gia đình tôi có hỏi thì mấy chú ấy bảo là dù làm đơn bãi nại thì vẫn có khả năng đi tù. Mấy chú ấy nói như vậy là như thế nào, thưa luật sư? Luật sư có thể giải thích giúp tôi được không? Rất mong nhận được phản hồi sớm từ luật sư

Người gửi: Trần Thị Kim Tuyến

Luật sư tư vấn:

Xin chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình tới Công ty Luật Phạm Law. Về câu hỏi của bạn công ty Luật Phạm Law xin tư vấn và hướng dẫn bạn như sau:

CĂN CỨ PHÁP LÝ

Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự

NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Đơn bãi nại là gì?

Đơn bãi nại là đơn của người bị hại hoặc người đại diện của người bị hại là người dưới 18 tuổi, người bị hại có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc người bị hại đã chết với nội dung: Rút lại yêu cầu khởi tố vụ án hình sự, nghĩa là không còn tiếp tục truy cứu trách nhiệm hình sự nữa. Vậy nên, có thể hiểu làm đơn bãi nại là quyền của người bị hại hay người đại diện của họ.

Việc rút lại yêu cầu khởi kiện vụ án có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, đó có thể là sợ ảnh hưởng đến danh dự, vụ án nhân phẩm hoặc các lợi ích kinh tế của chính người bị hại hoặc bên bị hại, bên gây thiệt hại tự dàn xếp, giải quyết với nhau.

2. Người bị hại làm đơn bãi nại thì người phạm tội có bị khởi tố nữa không?

Theo đó, Điều 155 Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự do Văn phòng Quốc hội ban hành quy định khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại như sau:

Thứ nhất, Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155 và 156 của Bộ Luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

Thứ hai, Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tùy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

Thứ ba, Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.

Như vậy, nếu có đơn bãi nại thì người phạm tội không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:

Một, Tội phạm mà người phạm tội thực hiện thuộc các tội sau:

• Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Khoản 1 Điều 134 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh (Khoản 1 Điều 135 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội (Khoản 1 Điều 136 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Khoản 1 Điều 138 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính (Khoản 1 Điều 139 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội hiếp dâm (Khoản 1 Điều 141 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội cưỡng dâm (Khoản 1 Điều 143 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội làm nhục người khác (Khoản 1 Điều 155 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);
• Tội vu khống (Khoản 1 Điều 156 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH 2017 Bộ luật Hình sự);

Hai, Đơn bãi nại phải do bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

Ba, Người viết đơn bãi nại không bị ép buộc, cưỡng bức.

Như vậy, danh sách những tội danh chỉ được khởi tố theo yêu cầu của người bị hại hoặc người đại diện của họ theo quy định tại Khoản 1 Điều 155 Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự và việc rút yêu cầu khởi tố phải là hoàn toàn tự nguyện, không có dấu hiệu của ép buộc hay cưỡng bức dẫn đến việc đình chỉ vụ án ở các giai đoạn của quá trình tố tụng một vụ án hình sự, tức bên gây thiệt hại sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa. Ngoài ra, trừ những tội danh nêu trên, những tội danh khác dù có đơn bãi nại của người bị hại thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự, không phụ thuộc vào sự đồng ý hay không đồng ý của chính người bị hại.

3. Trường hợp có đơn bãi nại nhưng vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Người phạm tội không thuộc các tội danh nêu tại Khoản 1 Điều 155 Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự thì đơn bãi nại của người bị hại không có giá trị để đối tượng có hành vi phạm tội tránh được việc bị xử lý hình sự mà trong trường hợp này đơn bãi nại chỉ có thể được xem như một tình tiết giảm nhẹ cho đối tượng phạm tội.

Như vậy, đối với tội cố ý gây thương tích, chỉ có hành vi cố ý gây thương tích thuộc Khoản 1 Điều 134 Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự (Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 30% hoặc dưới 11%) thì người phạm tội mới có khả năng không bị khởi tố hình sự khi nạn nhân làm đơn bãi nại – Đơn rút yêu cầu khởi kiện. Lúc này, tòa án sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án. Còn trường hợp của anh trai bạn đã phạm tội cố ý gây thương tích tại Điều 134 Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự (Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31 % đến 60%) cho nên anh bạn vẫn sẽ bị khởi tố về tội này mặc cho người bị hại có làm đơn bãi nại hay không. Sở dĩ pháp luật quy định như vậy là xuất phát từ trách nhiệm đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người bị hại, đồng thời răn đe; giáo dục; nâng cao ý thức pháp luật cho mỗi người dân.

Như vậy, không phải mọi trường hợp có đơn bãi nại đều được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự mà còn cần phải dựa vào căn cứ quy định tại Điều 155 Văn bản hợp nhất 05/2021/VBHN-VPQH hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự trường hợp bị hại rút đơn yêu cầu khởi tố thuộc các tội danh quy định tại Khoản 1 Điều này để xem xét.

Trên đây là nội dung tư vấn của công ty Luật PhamLaw về câu hỏi Người bị hại làm đơn bãi nại thì người phạm tội có bị khởi tố nữa không? Nếu có thắc mắc hoặc vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn quý khách vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của công ty Luật Phạm Law để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.

Trân trọng cảm ơn!