Sự cố tràn dầu gây hậu quả như thế nào tới môi trường?
Ô nhiễm môi trường biển nói chung và ô nhiễm do dầu từ tàu nói riêng khi xảy ra tất yếu đưa đến những thiệt hại cho môi trường, con người. Vậy sự cố tràn dầu ảnh hưởng như thế nào tới môi trường? Để hiểu rõ về vấn đề này, Quý bạn đọc có thể tham khảo bài viết dưới đây của Phamlaw.
1. Ô nhiễm dầu là gì?
Ô nhiễm dầu là tình trạng môi trường (bao gồm môi trường đất, nước, không khí…) bị ô nhiễm bởi các chất hóa học có trong dầu làm biến đổi các thành phần môi trường và làm cho các thành phần môi trường không phù hợp với các tiêu chuẩn môi trường. Từ đó gây ảnh hưởng xấu đến con người, các cơ thể sống khác và các yếu tố tạo nên môi trường tự nhiên và nền kinh tế của đất nước. Như vậy, ô nhiễm dầu là một dạng ô nhiễm môi trường và môi trường chỉ được coi là ô nhiễm do dầu nếu các thành phần có trong dầu đạt đến mức có khả năng tác động xấu đến con người, sinh vật và vật liệu.
2. Nguyên nhân của ô nhiễm dầu đối với con người, môi trường
Nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm dầu rất đa dạng, tuy nhiên một trong các nguyên nhân chủ yếu là do các hoạt động khai thác dầu khí và vận tải trên biển, trên sông mà đặc biệt là các vụ tai nạn hàng hải tức các sự cố tràn dầu. Ngoài ra ra còn bắt nguồn từ tình trạng thải dầu trái phép từ hoạt động của các nhà máy nội địa tai nạn hàng hải hoặc từ các sự cố khác.
Nguồn gây ô nhiễm môi trường biển do dầu từ tàu biển gây ra chủ yếu là:
Thứ nhất, Ô nhiễm biển do dầu bao gồm các nguồn chính là: ô nhiễm từ tàu biển, ô nhiễm do hoạt động khai thác dầu khí, ô nhiễm từ đất liền. Trong đó ô nhiễm dầu từ tàu biển bao gồm: ô nhiễm do hoạt động vận tải biển và do sự cố, tai nạn của các con tàu xảy ra trên biển.
Thứ hai, Ô nhiễm dầu do hoạt động vận tải biển: Theo tài liệu thống kê của Liên hợp quốc thì lượng dầu ra biển có liên quan đến các hoạt động của hàng hải là 2 – 3 triệu tấn/năm, chiếm 30% lượng dầu đổ ra biển theo các con đường khác nhau, thậm chí người ta còn cảnh báo rằng hoạt động hàng hải và các tai nạn của các con tàu chiếm 46 – 47% tổng lượng dầu rò rỉ xuống biển. Hàng năm có gần 02 tỷ tấn dầu được vận chuyển chủ yếu bằng con đường hàng hải cho thấy khả năng gây ô nhiễm biển do dầu từ hoạt động hàng hải rất lớn.
Thứ ba, Ô nhiễm dầu từ bờ chủ yếu là từ các nhà máy lọc dầu cũng như từ các nhà máy công nghiệp khác; dầu thải được đổ ra biển qua hệ thống sông ngòi và thoát nước.
3. Tác động của ô nhiễm dầu đối với con người, môi trường
Thứ nhất, Có thể nói, ô nhiễm biển do dầu luôn được xem là nguồn ô nhiễm nguy hiểm của môi trường biển, trong đó nguồn ô nhiễm do dầu từ tai nạn tàu (tàu chở dầu bị đắm, đâm va … trên biển và đại dương) là đáng quan tâm nhất, bởi hơn 60% tổng sản lượng dầu mỏ khai thác trên thế giới được vận chuyển bằng đường biển. Với một số lượng lớn dầu mỏ được vận chuyển bằng đường biển như vậy đã là nguyên nhân làm tăng nhanh chóng dung tích trọng tải của đội tàu dầu thế giới và do đó cũng tiềm ẩn những khả năng tại nạn cũng như rò rỉ dầu từ tàu gây ô nhiễm môi trường biển. Mặt khác, hậu quả của ô nhiễm biển do dầu từ tàu trong các vụ tai nạn nặng nề, thảm khốc đến nỗi mà mỗi khi sự cố tràn dầu xảy ra, người ta thường ví nó như một thảm họa lớn của môi trường biển.
Thứ hai, So với ô nhiễm biển do dầu từ hoạt động tàu thuyền gây ra, nếu tổn thất gây ra cho môi trường biển thường khó phát hiện ngay được với một hàm lượng dầu trong nước biển tăng chậm thì ngược lại, ô nhiễm biển do dầu từ các vụ tai nạn tàu làm hàm lượng dầu trong nước biển tăng lên đột biến, đưa lại ảnh hưởng trực tiếp, ngay tức khắc và rất rõ ràng tới môi trường biển, ảnh hưởng đến cuộc sống của con người về mọi mặt. Chính vì thế, sự cố tràn dầu trong các vụ tai nạn thường thu hút nhiều sự quan tâm của nhân loại. Hậu quả là ô nhiễm môi trường do dầu sẽ làm hủy hoại các hệ thống sinh thái động vật trên biển,ven biển, trên sông, các hệ sinh thái nhạy cảm như san hô, rừng ngập mặn, đặc biệt nó còn tác động trực tiếp và gây nên những thiệt hại kinh tế vô cùng to lớn cho các tổ chức, cá nhân sinh sống và có các hoạt động phát triển ven biển, ven sông như các hoạt động nuôi trồng khai thác thủy sản, du lịch biển, làm muối nông nghiệp…
Thứ ba, ô nhiễm môi trường biển do dầu còn ảnh hưởng đến đời sống sức khỏe tính mạng của con người. Bởi lẽ theo các chuyên gia đánh giá nồng độ dầu trong nước đạt 0,1 mg/l có thể gây chết các loại sinh vật phù du; cá; chim biển ảnh hưởng lớn đến con non và ấu trùng của các sinh vật đáy; làm giảm tỷ lệ sống sót của san hô, làm rừng ngập mặn bị chết; dầu bám vào cơ thể hoặc sinh vật hấp thụ qua quá trình lọc nước làm giảm giá trị sử dụng và cản trở các hoạt động kinh tế ven biển. Khi có sự cố tràn dầu, dầu sẽ trôi theo dòng chảy mặt nước, theo sóng, gió, dòng chiều dạt vào vùng biển ven bờ, bám vào đất đá, kè đá, các bờ đảo làm mất mỹ quan và gây mùi khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe đối với các du khách khi tham quan du lịch. Do vậy doanh thu của ngành du lịch sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Ngoài ra ô nhiễm do dầu làm ảnh hưởng đến nguồn giống tôm cá, sự phát triển và sinh sản của nguồn thủy hải sản nên làm chúng bị chết dần dẫn đến giảm năng suất nuôi trồng và đánh bắt thủy hải sản ven biển.
Với số lượng dầu để tập trung ra biển nhiều như vậy, các vụ tai nạn này đã gây tổn thất lớn cho môi trường biển, ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống con người, trở thành nguyên nhân trực tiếp của sự ra đời các quỹ tự nguyện, các công ước quốc tế và các văn bản trong nước về bồi thường thiệt hại do ô nhiễm dầu.
Trên đây là tư vấn của Phamlaw về nội dung sự cố tràn dầu gây hậu quả như thế nào tới môi trường? Nếu còn vướng mắc, băn khoăn, Quý khách hàng vui lòng kết nối tổng đài 1900 để được tư vấn. Để được hỗ trợ các dịch vụ có liên quan đến các thủ tục hành chính, Quý khách hàng kết nối số hotline 091 611 0508 hoặc 097 393 8866, Phamlaw luôn sẵn sàng hỗ trợ.