Những lưu ý quan trọng về tuyển dụng theo luật lao động 2019
Tuyển dụng là bước đầu tiên mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) phải thực hiện để tìm kiếm, mở rộng nguồn lao động cho doanh nghiệp. NSDLĐ có thể trực tiếp tuyển dụng người lao động (NLĐ) hoặc tuyển dụng thông qua nhiều kênh khác nhau như các trụng tâm giới thiệu việc làm, doanh nghiệp dung cấp dịch vụ việc làm hoặc sử dụng người lao động trong một số ngành nghề mà pháp luật cho phép do các doanh nghiêp cho thuê lại cung cấp. Dù dưới hình thức nào, có rất nhiều vấn đề pháp lý mà NSDLĐ cần biết và cân nhắc trong quy trình tuyển dụng từ đăng thông báo tuyển dụng, đặt câu hỏi phỏng vấn, kiểm tra lý lịch cá nhân, đưa ra quyết định tuyển dụng hay gửi thư đề xuất tuyển dụng. Khi tuyển dụng lao động, NSDLĐ cần có những lưu ý sau:
Thứ nhất, về chính sách, quy trình tuyển dụng. NSDLĐ không được phân biệt đối xử về giới tính, dân tộc, màu da, thành phần xã hội, tình trạng hôn nhân, tín ngưỡng , tôn giáo, nhiễm HIV, khuyết tật hoặc vì lý do thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn xuyên suốt quá trình tuyển dụng lao động, kể cả các chính sách tuyển dụng, quy trình tuyển dụng.
Thứ hai, về độ tuổi của người lao động. NSDLĐ cần lưu ý xem độ tuổi của NLĐ có phù hợp với công việc và NSDLĐ đang tuyển dụng không.
- Đối với nhóm NLĐ lớn hơn hoặc bằng 18 tuổi hoặc đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi, công việc được phép tuyển dụng ở đây là làm việc, tự do lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, học nghề và nâng cao trình độ nghề nghiệp và không bị phân biệt đối xử.
- Đối với nhóm từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi. Công việc được tuyển dụng là chỉ làm các công việc nhẹ theo Danh mục công việc được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm việc.
- Đối với nhóm dưới 13 tuổi thì công việc chỉ được phép tuyển dụng chỉ làm công việc nhẹ theo danh mục công việc được sử dụng người dưới 13 tuổi.
Lưu ý: Đối với trường hợp nhóm từ đủ 15 tuổi trở xuống. Khi người sử dụng lao động sử dụng người lao động thuộc nhóm đối tượng này thì cần có: 1. Giấy khám sức khỏe do cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền phát hành và xác nhận người lao động có sức khỏe phù hợp với công việc. 2. Người SDLĐ phải thông báo bằng văn bản về Sở LĐTBXH nơi cơ sở đặt trụ sở chính trong vòng 30 ngày kể từ ngày bắt đầu tuyển dụng vào làm việc theo mẫu quy định.
NSDLĐ không được sử dụng NLĐ chưa thành niên để sản xuất và kinh doanh chất cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần và các chất gây nghiện khác. NSDLĐ còn bị cấm sử dụng NLĐ chưa thành niên làm một số công việc và làm việc ở những nơi làm việc mà pháp luật cấm sử dụng NLĐ chưa thành niên.
Thứ ba, về công việc có yêu cầu chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia của người lao động. Nếu NSDLĐ tuyển dụng NLĐ vào làm những công việc có ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn và sức khỏe của người lao động hoặc cộng đồng mà pháp luật quy định phải có chứng chỉ kĩ năng hành nghề quốc gia thì NSDLĐ cần yêu cầu NLĐ cung cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia. (Có thể tham khảo thêm tại Nghị định số 31/2015/NĐ-CP ngày 24/3/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Việc làm về đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.
Thứ tư, Một số ngành nghề không được tuyển NLĐ nữ. NSDLĐ không được tuyển NLĐ nữ vào làm các công việc mà pháp luật có quy định không được sử dụng NLĐ nữ. Các công việc này được quy định rất rõ tại Thông tư số 26/2013/TT-BLĐTBXH ngày 18/10/2013 (Sẽ hết hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2021) của Bộ LĐTBXH.
Thứ năm, Đối với người lao động là người nước ngoài. Điều kiện tuyển dụng NLĐ là người nước ngoài nói chung là chặt chẽ và khắt khe hơn so với điều kiện tuyển dụng NLĐ là người Việt Nam. Theo đó, NLĐ là người nước ngoài phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
- Có trình độ chuyên môn, tay nghề( phải làm công việc quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia hoặc lao động kỹ thuật mà lao động Việt Nam chưa đáp ứng được theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh của NSDLĐ và có sức khỏe phù hợp với công việc;
- Không phải là người phạm tội hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật Việt nam và pháp luật nước ngoài mà người đó là công dân;
- Có giấy phép lao động hoặc xác nhận NLĐ nước ngoài không thuộc diện cấp giấy phép lao động do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt nam cấp.
Thứ sáu, Người sử dụng lao động cần cung cấp thông tin gì cho người lao động khi tuyển dụng và người sử dụng lao động cần biết gì từ người lao động? NLĐ cần biết họ sẽ làm gì, khi nào và làm như thế nào để đạt được yêu cầu, mong muốn của người sử dụng lao động. Do đó, NSDLĐ cần cung cấp các thông tin cho người sử dụng lao động, đảm bảo rằng NLĐ nhận và hiểu được các điều kiện, yêu cầu mà NLĐ phải đáp ứng khi vào làm việc. Trong thông báo tuyển dụng, NSDLĐ cần nêu rõ nghề, công việc, trình độ chuyên môn, địa điểm làm việc, điều kiện làm việc, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, số lượng lao động cần tuyển, loại HĐLĐ dự kiến giao kết với NLĐ, mức lương dự kiến, BHXH, BHYT, các vấn đề về ATLĐ, VSLĐ, quy định về bảo vệ bí mật kinh doanh, bị mật công nghệ của NSDLĐ và các vấn đề khác có liên quan trực tiếp đến việc giao kết HĐLĐ mà NLĐ yêu cầu theo quy định của pháp luật lao động.
Mặt khác, NSDLĐ cần yêu cầu NLĐ cung cấp các thông tin cá nhân chi tiết như họ tên, tuổi, giới tính, nơi cư trú, trình độ học vấn, trình độ kỹ năng nghề, tình trạng sức khỏe và các vấn đề khác có liên quan trực tiếp đến việc giao kết HĐLĐ và NSDLĐ yêu cầu. Lưu ý, NSDLĐ không được yêu cầu NLĐ cung cấp thông tin mà pháp luật không yêu cầu người lao động cung cấp. Và cũng không được yêu cầu NLĐ thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc các tài sản khác cho việc thực hiện HĐLĐ và cũng không được giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của NLĐ mà chỉ có thể yêu cầu cung cấp bản sao( có chứng thực) các giấy tờ đó để lưu trữ và quản lý thông tin NLĐ.
Thứ bảy, về quyền làm việc và lực chọn việc làm.Quyền làm việc của NLĐ được pháp luật lao động tôn trọng và NSDLĐ không được cản trở NLĐ giao kết HĐLĐ với những NSDLĐ khác, miễn là NLĐ có thể đảm bảo thực hiện đầy đủ các nội dung hợp đồng đã giao kết, bao gồm thời gian làm việc. Do đó, NSDLĐ không nên đưa ra các thỏa thuận cấm hoặc cản trở NLĐ làm việc cho những NSDLĐ khác khi NLĐ đang làm việc cho NSDLĐ cũng như cấm hoặc cản trở NLĐ làm việc cho nững NSDLĐ khác có cùng ngành, nghề kinh doanh với NDSLĐ sau khi NLĐ không còn làm việc cho NSDLĐ nữa.
Trên đây là tư vấn của công ty TNHH tư vấn PhamLaw về Những lưu ý quan trọng về tuyển dụng theo luật lao động 2019. Nếu khách hàng có bất kỳ thắc mắc hay cần thêm thông tin chi tiết, xin hãy liên hệ với bộ phận tư vấn Luật Lao động 1900 6284 của PhamLaw. Để được tư vấn các dịch vụ quan như: Hợp đồng lao động; Về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi; Tiền lương; An toàn lao động, vệ sinh lao động; Nhóm người lao động đặc thù,… Quý khách hàng vui lòng kết nối tới số hotline: 097 393 8866; 091 611 0508 chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ.
——————
Bộ phận tư vấn doanh nghiệp biên soạn – Luật Phamlaw