Phân chia tài sản khi bố mẹ đã mất

Câu hỏi: Phân chia tài sản khi bố mẹ đã mất

Bố mẹ tôi kết hôn năm 1981 nhưng vào thời ấy thì không có đăng ký kết hôn mà chỉ làm đám cưới rồi về sống chung là xong. Năm 2009, bố tôi mất không để lại di chúc. Năm 2012 tôi lấy vợ và dọn ra ở riêng. Hiện tại mẹ tôi và vợ chồng anh trai tôi vẫn đang cùng sống trên ngôi nhà của bố mẹ tôi. Năm 2015, mẹ tôi làm thủ tục sang tên cho anh trai tôi ngôi nhà đó mà tôi không biết, mãi đến cuối năm 2016 khi mẹ tôi mất, tôi nói với anh trai về việc chia di sản là ngôi nhà thì mới biết là mẹ tôi đã sang tên cho anh trai tôi rồi. Tôi được biết căn nhà đó là do ông bà tôi để lại cho bố tôi từ trước khi bố tôi lấy mẹ tôi. Vậy xin hỏi mẹ tôi có được quyền sang tên cho anh trai tôi hay không?

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã quan tâm và gửi câu hỏi về hộp thư tư vấn của Phamlaw. Về vấn đề của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:

Theo quy định tại điểm a mục 3 Nghị quyết số 35/2000/QH10 thì trong trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 03 tháng 1 năm 1987, ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực mà chưa đăng ký kết hôn thì được khuyến khích đăng ký kết hôn; trong trường hợp có yêu cầu ly hôn thì được Tòa án thụ lý giải quyết theo quy định về ly hôn của Luật hôn nhân và gia đình năm 2000. Như vậy, đối với trường hợp của bố mẹ bạn, tuy không đăng ký kết hôn nhưng quan hệ hôn nhân giữa bố và mẹ của bạn vẫn được pháp luật thừa nhận.

Mặt khác, theo như thông tin mà bạn đã cung cấp cho chúng tôi về việc căn nhà mà mẹ bạn đã sang tên cho anh trai bạn là căn nhà mà ông bà của bạn để lại cho bố bạn từ trước khi bố bạn lấy mẹ bạn nên theo quy định tại Điều 205 BLDS 2015 và khoản 1 Điều 43 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì nếu bố mẹ bạn không thỏa thuận đó là tài sản chung của hai vợ chồng thì đây được xác định là tài sản riêng của bố bạn.

Theo đó, mẹ của bạn không có quyền sang tên ngôi nhà đó cho anh trai của bạn vì theo quy định của pháp luật dân sự về thừa kế thì di sản do người chết để lại mà không có di chúc thì sẽ được chia thừa kế theo pháp luật. Cụ thể, theo quy định tại Điều 651 BLDS 2015 thì di sản thừa kế sẽ được chia đều cho những người thừa kế ở cùng một hàng thừa kế. Do đó ngôi nhà mà bố bạn để lại sẽ được chia đều cho cả mẹ bạn, anh trai bạn và bạn (hàng thừa kế thứ nhất).

Mặt khác, trong trường hợp bố mẹ bạn có thỏa thuận đây là tài sản chung của bố mẹ bạn hoặc bạn không chứng minh được căn nhà này là do ông bà bạn để lại cho bố bạn từ trước khi bố bạn lấy mẹ bạn thì căn nhà sẽ được coi là tài sản chung của bố mẹ bạn. Do bố bạn mất từ năm 2009 và không để lại di chúc còn mẹ bạn mất cuối năm 2016 nên vào thời điểm bố bạn mất, một nửa diện tích căn nhà sẽ được xem phần di sản mà bố bạn để lại và sẽ được chia thừa kế theo pháp luật. Khi đó, một nửa diện tích căn nhà sẽ được chia đều cho cả mẹ bạn, anh trai bạn và bạn, tức là mẹ bạn là chủ sở hữu 2/3 (hai phần ba) diện tích căn nhà, còn bạn và anh trai bạn mỗi người sở hữu 1/6 (một phần sáu) diện tích căn nhà. Như vậy, bạn vẫn là chủ sở hữu của 1/6 diện tích căn nhà nên việc mẹ của bạn sang tên toàn bộ diện tích ngôi nhà cho anh trai của bạn là không đúng.

Do bố bạn mất năm 2009, nên theo quy định tại khoản 1 Điều 623 BLDS 2015 về thời hiệu thừa kế thì thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế nên hiện tại bạn vẫn còn quyền khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu chia thừa kế.

Trên đây là những tư vấn của chúng tôi về vấn đề của bạn có liên quan đến câu hỏi “Phân chia tài sản khi bố mẹ đã mất”. Nếu bạn còn điều gì thắc mắc muốn chúng tôi tư vấn thêm hoặc cần chúng tôi thực hiện các thủ tục pháp lý, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi theo số điện thoai 0973938866 hoặc tổng đài 19006284.

Xin trân thành cảm ơn!

Xem thêm:

• Thủ tục tách thửa đất
• chia thừa kế theo pháp luật