Con phải trả nợ thay khi cha hoặc mẹ mất hay không?

Con phải trả nợ thay khi cha hoặc mẹ mất hay không?

Email: nguyenhong11@………

Năm 2020 bố tôi làm giấy cho anh em tôi nhà đất, chúng tôi xây nhà ở ổn định và đã làm sổ đỏ cho mỗi người, vì tôi là con cả nên bố ở với tôi. Cuối năm 2021 bố tôi mất nhưng sau đó có người họ hàng đến đưa giấy vay tiền của bố tôi đồng thời bắt tôi và các em phải trả nợ hoặc phải gán nhà đất, họ nói chúng tôi được thừa kế của bố nên phải có nghĩa vụ trả. Vậy người họ hàng đó yêu cầu đúng hay sai? Anh em chúng tôi có phải trả khoản nợ đó cho bố tôi không?

Với câu hỏi của bạn Phamlaw xin được trả lời như sau (câu trả lời chỉ mang tính tham khảo):

CƠ SỞ PHÁP LÝ

Bộ luật dân sự 2015

Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014

NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Con phải trả nợ thay khi cha mẹ mất hay không?

Theo quy định của pháp luật Dân sự, không có căn cứ nào quy định về nghĩa vụ trả nợ thay của con cái đối với cha mẹ.

Căn cứ Điều 463, Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng vay tài sản là sự tự “thỏa thuận giữa các bên, bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi tới hạn trả, bên vay phải trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng và chỉ phải trả lãi nếu có.”

Và tại Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về nghĩa vụ của con cái đối với cha mẹ như con phải có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, gìn giữ danh dự và những truyền thống tốt đẹp của gia đình mình. Khi sống cùng với cha mẹ, con cái có nghĩa vụ tham gia công việc gia đình, lao động, sản xuất, tạo thu nhập nhằm đảm bảo đời sống chung của gia đình, đóng góp thu nhập vào việc đáp ứng nhu cầu của gia đình phù hợp với khả năng của mình.

Vậy, pháp luật không có quy định nào ghi nhận việc cha mẹ đi vay nợ thì con cái phải trả tiền thay.

2. Các trường hợp con phải trả nợ thay cho cha mẹ

Trong 02 trường hợp sau đây, người con phải có nghĩa vụ trả nợ thay cho cha mẹ:

Trường hợp 1: Khi con cái là người bảo lãnh cho khoản vay của cha mẹ.

Căn cứ theo Điều 335 Bộ luật Dân sự 2015 thì Bảo lãnh là việc người thứ ba cam kết với người cho vay sẽ thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay cho bên vay nếu đến thời hạn mà bên vay không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng. 

Như vậy, nếu người con bảo lãnh cho khoản vay của cha mẹ thì khi đến thời hạn thỏa thuận mà cha mẹ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ trả nợ thì người con sẽ phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ thay.

Trường hợp 2: Con trả nợ thay nếu nhận di sản thừa kế từ cha mẹ

Căn cứ điều 615 Bộ luật dân sự 2015 quy định về thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như sau:

– Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

– Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại.

– Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

– Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.

Do vậy, sau khi một người mất thì những người hưởng thừa kế sẽ có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại. Đồng nghĩa với việc khi cha mẹ mất thì những khoản nợ ngân hàng khi còn sống của họ, con cái có nghĩa vụ trả nợ trong phạm vi di sản do người chết để lại, nếu như không có thỏa thuận gì khác về vấn đề này.

Bên cạnh đó, “trả nợ trong phạm vi di sản do người chết để lại” tức là khoản nợ ngân hàng này không được vượt quá giá trị di sản do cha mẹ để lại. Trường hợp cha mẹ chết không có bất cứ di sản nào để lại, thì con cái không có nghĩa vụ phải trả khoản nợ đó. Có nghĩa không phải bỏ tiền túi của mình ra để trả nợ ngân hàng.

3. Không nhận thừa kế, có phải trả nợ thay cha mẹ đã chết?

Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định nghĩa vụ của con cái. Trong đó, con cái không có nghĩa vụ phải trả nợ thay cho cha mẹ. Tuy nhiên, khi nhận thừa kế từ cha mẹ thì những người thừa kế lại phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại.

Theo đó, Điều 615 Bộ luật Dân sự năm 2015 nêu rõ, trong phạm vi di sản mà mình được hưởng, con phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do cha mẹ để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận trừ phi có thỏa thuận khác.

Lúc này, nếu cha mẹ chết khi chưa trả xong nợ thì mỗi người con được hưởng thừa kế phải dùng tài sản mà mình được hưởng để trả. Riêng người con không nhận thừa kế, nếu có thỏa thuận sẽ trả nợ thay những người thừa kế thì mới phải trả khoản nợ cha mẹ đã chết để lại.

Vậy căn cứ vào thông tin bạn đưa ra, đối chiếu quy định của pháp luật: Nếu khi bố bạn chết mà còn di sản thừa kế chưa chia, đã chia theo quy định của pháp luật hoặc chia theo di chúc ông cụ để lại thì các bạn phải có nghĩa vụ trả tiền cho người họ hàng đó từ giá trị di sản mà các bạn được nhận thừa kế.

Như vậy, có thể thấy, pháp luật không quy định con cái phải trả nợ thay cha mẹ trừ trường hợp người con tự nguyện trả nợ hoặc do đã có thỏa thuận từ trước hoặc khi người con được nhận thừa kế tài sản do cha mẹ để lại. Nếu bạn còn vướng mắc hoặc muốn được hỗ trợ tư vấn, vui lòng kết nối đến tổng đài tư vấn của Phamlaw qua các đầu số hotline 097 393 8866 hoặc 091 611 0508.

Con phải trả nợ thay khi cha hoặc mẹ mất hay không? Luật Phamlaw