Những quyền theo tỷ lệ vốn góp hoặc cổ phần trong doanh nghiệp

Những quyền theo tỷ lệ vốn góp hoặc cổ phần trong doanh nghiệp

Câu hỏi: Kính chào Quý luật sư, tôi có theo dõi các bài viết của Quý luật sư về quyền của thành viên và cổ đông theo các quy định hiện nay. Theo tôi được biết thì ngoài quyền theo luật định thì quyền của thành viên và cổ đông có thể dựa theo tỷ lệ phần vốn góp hoặc cổ phần, tuy nhiên tôi cũng chưa thực sự hiểu về vấn đề này cho lắm. Vậy rất kính mong Quý luật sư có thể tư vấn giúp tôi về vấn đề này để tôi được hiểu rõ ràng, cụ thể hơn trước khi góp vốn hoặc góp cổ phần cho doanh nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời: (Câu trả lời chỉ mang tính chất tham khảo)

Chào bạn cảm ơn bạn đã quan tâm theo dõi và gửi câu hỏi đến cho Bộ phận tư vấn pháp luật và thủ tục hành chính của Phamlaw. Về vướng mắc của bạnh, chúng tôi xin được đưa ra ý kiến tư vấn của mình qua bài viết dưới đây để bạn tham khảo.

Quyền theo tỷ lệ và quyền không theo tỷ lệ của thành viên và cổ đông

Bên cạnh các quyền theo luật định, một số quyền của thành viên và cổ đông về cơ bản được xác định trên cơ sở tỷ lệ phần vốn góp hoặc cổ phần. Các quyền này bao gồm:

Quyền được chia lợi nhuận và cổ tức;
Quyền ưu tiên mua phần vốn góp và cổ phần mới chào bán;
Quyền được phân chia tài sản khi công ty giải thể hoặc phá sản;
Quyền tham dự cuộc họp của cơ quan quản lý và biểu quyết.

Ngoài bốn quyền trên, các quyền còn lại của thành viên và cổ đông không nhất thiết phải xác định trên cơ sở tỷ lệ phần vốn góp hoặc cổ phần. Các quyền còn lại có thể phát sinh cho dù thành viên hay cổ đông chỉ góp vốn một đồng hay chỉ sở hữu một cổ phần. Bên cạnh đó, các quyền này có thể phát sinh khi thành viên hoặc cổ đông sở hữu tỷ lệ phần vốn góp hoặc sở hữu cổ phần đạt một giá trị nhất định theo quy định của Luật doanh nghiệp 2014. Các quyền này bao gồm:

Quyền yêu cầu công ty mua lại phần vốn góp và cổ phần;
Quyền chuyển nhượng và định đoạt phần vốn góp và cổ phần;
Quyền tiếp cận thông tin;
Quyền triệu tập cuộc họp của cơ quan quản lý;
Quyền để cử người quản lý;
Quyền yêu cầu hủy bỏ quyết định của cơ quan quản lý.

Đặc biệt đối với quyền tiếp cận thông tin, quyền triệu tập cuộc họp của cơ quan quản lý và quyền đề cử người quản lý chỉ, một số phần của các quyền này chỉ được cấp cho thành viên có tỷ lệ sở hữu 10% và cổ đông 10%.

Đối với các quyền theo tỷ lệ thì sẽ có sự khác biệt về lợi ích mà các thành viên và cổ đông nhận được từ các quyền này dựa trên cơ sở tỷ lệ sở hữu phần vốn góp hoặc cổ phần. Tỷ lệ sở hữu phần vốn góp hoặc cổ phần càng cao thì tỷ lệ thuận với việc lợi ích mà thành viên và cổ đông nhận được từ các quyền theo tỷ lệ càng nhiều. Ngược lại đối với các quyền không theo tỷ lệ thì không có sự khác biệt về lợi ích mà các thành viên và cổ đông nhận được từ các quyền này. Với trường hợp khi tỷ lệ sở hữu phần vốn góp hoặc cổ phần của thành viên và cổ đông công ty đạt đến một giá trị nhất định thì quyền của các thành viên và cổ đông là như nhau.

Tuy nhiên bạn lưu ý, việc xác định quyền theo tỷ lệ và quyền không theo tỷ lệ của thành viên và cổ đông không dễ xác định trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày đăng ký thành lập doanh nghiệp (hoặc một thời hạn khác ngắn hơn theo thỏa thuận của các thành viên và cổ đông). Về vấn đề này, Luật doanh nghiệp 2014 có quy định những khác biệt giữa thành viên công ty trách nhiệm hữu hạn và cổ đông của công ty.

Đối với thành viên trong công ty trách nhiệm hữu hạn, Luật doanh nghiệp 2014 có quy định tại khoản 2 Điều 48 như sau: “Thành viên phải góp vốn phần vốn góp cho công ty đủ và đúng loại tài sản như đã cam kết khi đăng ký thành lập doanh nghiệp trong thời hạn 90 ngày, kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Thành viên công ty chỉ được góp vốn phần vốn góp cho công ty bằng các tài sản khác với loại tài sản đã cam kết nếu được sự tán thành của đa số thành viên còn lại. Trong thời hạn này, thành viên có các quyền và nghĩa vụ tương ứng với tỷ lệ phần vốn góp như đã cam kết góp”. Căn cứ theo quy định này thì trong giai đoạn 90 ngày hoặc một giai đoạn ngắn hơn theo thỏa thuận của các thành viên thì thành viên có quyền tương ứng với tỷ lệ phần vốn góp như đã cam kết góp. Quy định này của Luật doanh nghiệp 2014 đã thể hiện quyền theo tỷ lệ của các thành viên được xác định dựa trên tỷ lệ phần vốn góp như đã cam kết. Không giống với quy định của công ty cổ phần, Luật doanh nghiệp 2014 không cho phép điều lệ công ty trách nhiệm hữu hạn được phép quy định quyền theo tỷ lệ được xác định trên một cơ sở nào khác. Đối với quyền không theo tỷ lệ thì Luật doanh nghiệp 2014 không có quy định trong giai đoạn 90 ngày. Về vấn đề này thì các thành viên có thể thỏa thuận trong điều lệ hoặc thỏa thuận thành viên.

Đối với công ty cổ phần thì Luật doanh nghiệp 2014 chỉ có quy định về quyền biểu quyết của cổ đông trong giai đoạn 90 ngày hoặc một giai đoạn ngắn hơn theo thỏa thuận của các cổ đông mà không có quy định về các quyền theo tỷ lệ khác. Tại khoản 2 Điều 112 Luật doanh nghiệp 2014 có quy định: “Trong thời hạn từ ngày công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp đến ngày cuối cùng phải thanh toán đủ số cổ phần đã đăng ký mua quy định tại khoản 1 Điều này, số phiếu biểu quyết của các cổ đông được tính theo số cổ phần phổ thông đã được đăng ký mua, trừ trường hợp Điều lệ công ty có quy định khác”. Như đã nêu trên, khác với công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần được phép quy định trong điều lệ một tỷ lệ biểu quyết khác không dựa trên số cổ phần phổ thông đã được đăng ký mua. Chính vì vậy, công ty cổ phần có thể quy định các cổ đông chưa thanh toán đủ tiền mua cổ phần không có quyền biểu quyết hoặc bị hạn chế quyền biểu quyết trong điều lệ. Ngoài ra, Luật doanh nghiệp 2014 không có quy định về các quyền theo tỷ lệ khác của cổ đông trong thời hạn nêu trên. Bên cạnh đó, Luật doanh nghiệp 2014 cũng không quy định về quyền không theo tỷ lệ của cổ đông trong giai đoạn này. Vì vậy, các cổ đông có thể thỏa thuận về vấn đề này và ghi nhận trong điều lệ hoặc thỏa thuận cổ đông.

Trên đây là ý kiến tư vấn của Phamlaw về thắc mắc của Bạn liên quan đến vấn đề Những quyền theo tỷ lệ vốn góp hoặc cổ phần trong doanh nghiệp. Nếu Bạn còn có vướng mắc hay muốn biết thêm thông tin về các thủ tục hành chính như thành lập doanh nghiệp; Thay đổi điều lệ doanh nghiệp; Thay đổi vốn góp, cổ phần; Giải thể, sáp nhập doanh nghiệp,… xin vui lòng liên hệ với Tổng đài Bộ phận tư vấn pháp luật và thủ tục hành chính của Phamlaw, số hotline 1900. Để sử dụng dịch vụ, Bạn vui lòng kết nối tới Số hotline: 0973938866.

———————————-

Bộ phận tư vấn pháp lý doanh nghiệp

> Xem thêm: