Các biện pháp đặt cọc, ký cược trong giao dịch bảo đảm
Câu hỏi: Kính chào Quý luật sư, kính mong Quý luật sư tư vấn giúp tôi về các biên pháp đặt cọc, ký cược trong giao dịch bảo đảm theo quy định của pháp luật.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
(Câu hỏi được biên tập từ mail gửi đến Bộ phận tư vấn pháp luật chuyên sâu của Phamlaw)
Trả lời: (Câu trả lời chỉ mang tính chất tham khảo)
Kính chào Quý khách, cảm ơn Quý khách đã gửi câu hỏi đến cho Bộ phận tư vấn pháp luật chuyên sâu của Phamlaw. Về thắc mắc của Quý khách, chúng tôi xin được đưa ra ý kiến tư vấn qua bài viết dưới đây:
Các biện pháp đặt cọc, ký cược trong giao dịch bảo đảm
Đặt cọc, ký cược và ký quỹ là các biên pháp bảo đảm được quy định trong pháp luật, theo đó các biện pháp này có thể đăng ký giao dịch bảo đảm để xác định quyền ưu tiên của bên nhận bảo đảm. Tuy nhiên thì các biên pháp này không được sử dụng phổ biến như thế chấp và cầm cố.
*Đặt cọc
Tại khoản 1 Điều 328 Bộ luật dân sự 2015 quy định như sau: “Đặt cọc là việc một bên (sau đây gọi là bên đặt cọc) giao cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.” Căn cứ theo quy định này thì có thể hiểu đặt cọc được dùng để bảo đảm cho việc giao kết hoặc thực hiện hợp đồng. Tài sản trong giao dịch đặt cọc có thể là tiền hoặc một động sản có giá trị khác và bên đặt cọc phải giao tài sản đặt cọc cho bên nhận đặt cọc trong một khoảng thời gian nhất định theo thỏa thuận để bảo đảm việc giao kết hợp đồng. Bên đặt cọc phải là bên tham gia hợp đồng mà việc giao kết hay thực hiện hợp đồng được bảo đảm bằng tài sản đặt cọc.
Việc xử lý tài sản cũng giống với việc áp dụng phạt vi phạm hợp đồng của bên đặt cọc hoặc bên nhân đặt cọc. Tại khoản 2 Điều 328 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Trường hợp hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. Như vậy với hợp đồng được giao kết hoặc thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền của bên đặt cọc; nếu bên đặt cọc không giao kết hoặc thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc. Ở chiều ngược lại, nếu bên nhận đặt cọc không giao kết hoặc thực hiện hợp đồng thì bên nhận đặt cọc phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc (chỉ trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác).
Hiện nay pháp luật về giao dịch bảo đảm không quy định về giá trị của tài sản đặt cọc và quan hệ giữa giá trị tài sản đặt cọc và giá trị hợp đồng. Quy định này chỉ có ở một số luật chuyên ngành.
*Ký cược
Tại khoản 1 Điều 329 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Ký cược là việc bên thuê tài sản là động sản giao cho bên cho thuê một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản ký cược) trong một thời hạn để bảo đảm việc trả lại tài sản thuê.” Ký cược là biên pháp bảo đảm đặc biệt, đây là biên pháp chỉ được sử dụng để bảo đảm cho việc hoàn trả tài sản là động sản được thuê trong một giao dịch thuê tài sản mà trong đó bên ký cược là bên thuê tài sản và bên nhận ký cược là bên cho thuê tài sản. Tài sản ký cược được ghi nhận theo pháp luật có thể là tiền hoặc một động sản có giá trị khác, bên ký cược phải giao tài sản ký cược cho bên nhận ký cược trong một khoảng thời gian nhất định đã được các bên thỏa thuận để bảo đảm việc bên ký cược hoàn trả tài sản thuê cho bên nhận ký cược.
Bên cạnh đó, việc hoàn trả tài sản thuê là nghĩa vụ một chiều của bên ký cược và tài sản ký cược chỉ được sử dụng để bảo đảm cho nghĩa vụ này của bên ký cược. Khoản 1 Điều 329 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Trường hợp tài sản thuê được trả lại thì bên thuê được nhận lại tài sản ký cược sau khi trả tiền thuê; nếu bên thuê không trả lại tài sản thuê thì bên cho thuê có quyền đòi lại tài sản thuê; nếu tài sản thuê không còn để trả lại thì tài sản ký cược thuộc về bên cho thuê.”. Theo quy định này thì nếu bên ký cược trả lại tài sản thuê cho bên nhận ký cược thì bên nhận ký cược hoàn trả tài sản ký cược cho bên ký cược sau khi thành toán tiền thuê; ngược lại nếu bên ký cược không trả lại tài sản thuê thì bên nhận ký cược có quyền đòi lại tài sản thuê, nếu tài sản thuê không còn thì tài sản ký cược thuộc về bên nhận ký cược.
Trên đây là bài viết tư vấn về thắc mắc của Quý khách về “Các biện pháp đặt cọc, ký cược trong giao dịch bảo đảm”. Nếu Quý khách còn có vướng mắc hay muốn biết thêm thông tin về các thủ tục hành chính như thành lập doanh nghiệp, thay đổi thông tịn đăng ký kinh doanh, giải thể doanh nghiệp,… xin vui lòng liên hệ với Tổng đài Bộ phận tư vấn pháp luật và thủ tục hành chính của Phamlaw, số hotline 1900. Để sử dụng dịch vụ, Quý khách vui lòng kết nối tới Số hotline: 0973938866, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ.
> Xem thêm:
- thủ tục giải thể công ty tnhh
- thủ tục giải thể công ty tnhh 1 thành viên
- Thủ tục giải thể doanh nghiệp
- Thủ tục giải thể công ty cổ phần