Quyền sử dụng trước với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp

Quyền sử dụng trước với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp

Cá nhân, tổ chức khi đăng ký bảo hộ sáng chế hay kiểu dáng công nghiệp sẽ được độc quyền sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đó, trừ một ngoại lệ. Ngoại lệ này được gọi là quyền sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp khi có cá nhân, tổ chức khác tạo ra sáng chế, kiểu dáng công nghiệp trước và độc lập với sáng chế và kiểu dáng công nghiệp được đăng ký bảo hộ. Khi đó, cá nhân, tổ chức có sáng chế kiểu dáng công nghiệp được đăng ký bảo hộ sẽ không được độc quyền khai thác, sử dụng và hưởng lợi từ sản phẩm của mình. Để làm rõ vấn đề này, Luật Phamlaw xin giới thiệu bài viết sau đây:

I. Sáng chế, kiểu dáng công nghiệp là gì?

Sáng chế, kiểu dáng công nghiệp là những đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp. Để được sử dụng độc quyền đối với những đối tượng này, tổ chức, cá nhân phải đi đăng ký bảo hộ.

Sáng chế là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên (khoản 12 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi bổ sung năm 2009, 2019). Để được cấp Bằng độc quyền sáng chế, sáng chế phải đáp ứng được các điều kiện như: có tính mới, có trình độ sáng tạo, có khả năng áp dụng công nghiệp. Để được cấp Bằng độc quyền giải pháp hữu ích, sáng chế phải không phải là hiểu biết thông thường và đáp ứng các điều kiện: có tính mới, có khả năng áp dụng công nghiệp.

Kiểu dáng công nghiệp là hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này (khoản 13 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi bổ sung năm 2009, 2019). Để được bảo hộ, kiểu dáng công nghiệp phải đáp ứng các điều kiện sau: có tính mới, có tính sáng tạo, có khả năng áp dụng công nghiệp.

Sản phẩm được hiểu là đồ vật, dụng cụ, thiết bị, phương tiện, hoặc bộ phận dùng để lắp ráp, hợp thành các sản phẩm đó, được sản xuất bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công nghiệp, có kết cấu và chức năng rõ ràng, được lưu thông độc lập.

II. Quyền sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp

Đã được quy định tại Điều 134 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi bổ sung năm 2009, 2019. Quyền này được áp dụng với cá nhân, tổ chức có sáng chế, kiểu dáng công nghiệp tương tự với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đã được đăng ký bảo hộ nhưng được tạo ra một cách độc lập. Điều 134 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 sửa đổi bổ sung năm 2009, 2019 có quy định về các khía cạnh liên quan, cụ thể như sau:

1. Điều kiện áp dụng

– Sáng chế, kiểu dáng được sử dụng hoặc được chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sử dụng trước ngày ưu tiên hay ngày nộp đơn đầu tiên của đơn đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp.

– Sáng chế, kiểu dáng công nghiệp được tạo ra một cách độc lập so với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đã được bảo hộ của chủ sở hữu.

2. Quyền của người có quyền sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp

Quyền này được thể hiện như sau: Sau khi văn bằng bảo hộ được cấp, người có quyền tiếp tục sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp trong phạm vi và khối lượng đã sử dụng hoặc đã chuẩn bị để sử dụng mà không phải xin phép hoặc trả tiền đền bù cho chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ. Việc thực hiện quyền này không bị coi là xâm phạm quyền của chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp.

Việc đặt ra quyền của người sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đảm bảo được tình huống nhiều người cùng nghiên cứu và tìm ra các giải pháp kỹ thuật giống nhau nhưng một trong số họ không đăng ký bảo hộ, trong khi người khác nộp đơn đăng ký bảo hộ cho cùng một sáng chế, kiểu dáng công nghiệp của họ và được ghi nhận là chủ sở hữu. Khi đó chủ thể không đăng ký bảo hộ sáng chế, kiểu công nghiệp vẫn được sử dụng sản phẩm của mình trong một phạm vi mà mình đã chuẩn bị và không bị chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đã được bảo hộ ngăn cấm.

3. Nghĩa vụ của người có quyền sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp

Người được sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp có nghĩa vụ sau:

– Không được chuyển giao quyền đó cho người khác, trừ trường hợp chuyển giao quyền đó kèm theo việc chuyển giao cơ sở sản xuất, kinh doanh nơi sử dụng hoặc chuẩn bị sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp.

– Người có quyền sử dụng trước không được mở rộng phạm vi, khối lượng sử dụng nếu không được chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp cho phép.

Quy định nêu trên như vậy vừa đảm bảo được quyền của người có sáng chế, kiểu dáng công nghiệp vừa đảm bảo được quyền của chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp đã được đăng ký bảo hộ độc quyền. Cụ thể: Đảm bảo người có sáng chế, kiểu dáng công nghiệp có quyền định đoạt đối với sản phẩm trí tuệ của mình, được quyền chuyển giao sản phẩm của mình cho chủ thể khác nhưng chỉ được chuyển giao toàn bộ, được mở rộng phạm vi, khối lượng kinh doanh nếu dược chủ sở hữu sáng chế, kiểu dáng công nghiệp cho phép. Vì để đảm bảo quyền khai thác sáng chế, kiểu dáng công nghiệp của chủ sở hữu đã được đăng ký bảo hộ. Bởi lẽ chủ thể thực hiện đăng ký hộ sáng chế, kiểu dáng công nghiệp của mình sẽ được sự bảo vệ, đảm bảo quyền chủ sở hữu của pháp luật cao hơn so với người có quyền sử dụng trước sáng chế, kiểu dáng công nghiệp.

Hỗ trợ dịch vụ liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, Quý khách hàng kết nối số hotline để được hỗ trợ. Để biết các nội dung tư vấn, Quý khách kết nối tổng đài 1900 của Luật Phamlaw

Xem thêm: Trình tự tiến hành đăng ký sáng chế năm 2017;

————————

Phòng tư vấn Luật sở hữu trí tuệ – Luật Phamlaw